दादा कोंडके एक भारतीय अभिनेता आणि चित्रपट निर्माता होते. ते मराठी चित्रपटसृष्टीतल्या नामांकित व्यक्तींपैकी एक होते, जे चित्रपटांमधील दुहेरी कलाकारांच्या संवादासाठी प्रसिद्ध होते.
कृष्णा कोंडके ऊर्फ दादा कोंडके म्हणून ओळखले जाते. कोंडके यांचा जन्म मुंबईतल्या मोरबाग भागात किराणा दुकान आणि चाळींच्या मालकांच्या कुटुंबात झाला होता.
त्याचे कुटुंबातील सदस्य बॉम्बे डायिंगचे गिरणी कामगार होते. दादा कोंडके यांना रौप्यमहोत्सव गाजवणाऱ्या सर्वाधिक चित्रपटांसाठी “गिनीज बुक ऑफ वर्ल्ड रेकॉर्डमध्ये” नाव नोंदवले गेले.
कोंडके यांना “दादा” असे संबोधले जात असे, ज्यांचा अर्थ “मोठा भाऊ” असा होता, ज्यामुळे त्याचे लोकप्रिय नाव दादा कोंडके होते.
मराठी चित्रपट आणि भारतीय चित्रपटसृष्टीत द्वि-अर्थी (डबल मीनिंग) कॉमेडी प्रकारची ओळख करून देण्याचे श्रेय त्यांना देण्यात आले.
अभिनयासोबतच त्यांनी प्रामुख्याने मराठी भाषेतील व सोबतच हिंदी व गुजराती भाषांतील चित्रपटांची निर्मितीही केली.
सोंगाड्या (इ.स. १९७१), आंधळा मारतो डोळा (इ.स. १९७३), पांडू हवालदार (इ.स. १९७५), राम राम गंगाराम (इ.स. १९७७), बोट लावीन तिथे गुदगुल्या (इ.स. १९७८) हे त्यांचे विशेष गाजलेले चित्रपट होत.
कोंडके हे मुंबईतील लालबाग जवळील नायगावमधील चाळीत सुती गिरणी कामगारांच्या कुटुंबात जन्मले आणि वाढले. त्याचे कुटुंब मूळचे पुण्याजवळील भोर राज्यात असलेल्या इंगवली या गावातले होते.
त्यांच्या स्थलांतरित कुटुंबाने त्यांचे ग्रामीण भागातील जवळचे संबंध कायम ठेवले. एक तरुण असताना कोंडके हे एक लहान मूल होते आणि नंतर त्यांनी ‘बाजार’ नावाच्या स्थानिक किराणा किरकोळ साखळीत नोकरी घेतली.
कोंडके यांनी करमणूक कारकीर्दीची सुरूवात बँडने केली आणि त्यानंतर स्टेज अभिनेता म्हणून काम केले. नाटक कंपन्यांसाठी काम करत असताना, कोंडके यांनी संपूर्ण महाराष्ट्रात दौरा केला ज्यामुळे स्थानिक लोकांची करमणुकीची आवड समजली.
