लता मंगेशकर एक भारतीय पार्श्वगायक आणि संगीतकार आहेत. ती भारतातील सर्वात प्रसिद्ध, सर्वोत्कृष्ट आणि प्रतिष्ठित पार्श्वगायन गायकांपैकी एक आहे.
1942 मध्ये लता मंगेशकर यांच्या कारकिर्दीची सुरूवात झाली आणि आज जवळजवळ 7 दशके पूर्ण झाली. त्यांनी हिंदी चित्रपटात १००० पेक्षा अधिक गाणी गायली आहेत.
ज्यास्त करून त्यांनी मराठी आणि हिंदी चित्रपट मध्ये गाणी गायली आहेत. लता मंगेशकर यांना भारताच्या चित्रपट सृष्टीतील दादासाहेब फाळके हा सर्वोच्च पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.
लता मंगेशकर यांना भारताचा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार “भारतरत्न” देऊन सन्मानित करण्यात आले.
आज आपण लता मंगेशकर यांची माहिती जाणून घेऊया, त्यांचा जन्म(Born) कुठे झाला? त्यांचे कुटुंब(Family)? त्यांचे शिक्षण(Education)? या सर्व गोष्टी खाली दिलेल्या माहितीवरून तुमच्या लक्षात येतील.
लता मंगेशकर यांचा जन्म मराठी भाषा बोलणारे गोमंतक मराठा कुटुंबातील इंदोर मध्यप्रदेशात झाला. त्यांचे वडील पंडित दिनानाथ मंगेशकर हे एक शास्त्रीय गायक आणि रंगमंच अभिनेते होते. त्यांच्या आईचे नाव माई आणि वडील दीनानाथ.
कौटुंबिक आडनाव हर्डीकर होते, पण दिनानाथ यांनी ते बदलून मंगेशकर ठेवले, कारण त्यांचे नाव मंगेशी गाव, गोव्याचे प्रतिनिधित्व करेल.
जन्माच्या वेळी लताचे नाव “हेमा” असे होते परंतु नंतर तिला लता असे नाव देण्यात आले. लता तिच्या पालकांचे पहिले मूल आहे. याबरोबरच मीना, आशा भोसले, उषा आणि हृदयनाथ हे त्यांचे भाऊ आणि बहिणी आहेत.
मंगेशकरांनी प्रथम धडा आपल्या वडिलां पासून शिकला होता. वयाच्या पाचव्या वर्षी लताजींनी आपल्या वडिलांच्या संगीत नाटक (संगीत नाटक) साठी अभिनेत्री म्हणून काम करणे सुरु केले.
शाळेच्या पहिल्याच दिवशी त्यांनी मुलांना गायला शिकवणे सुरु केले. जेव्हा शिक्षकांनी त्यांना थांबविण्याचा प्रयत्न केला तेव्हा ते अतिशय संतप्त झाली आणि त्यांनी शाळेत जायचे बंद केले.
लता मंगेशकर यांनी लताच्या बालपणात संगीत क्षेत्रातील एक चमत्कार असल्याचे त्यांच्या वडिलांच्या लक्षात आले. लता यांना वयाच्या ९ व्या वर्षी गायिका आणि अभिनेत्री म्हणून कामाचा प्रारंभ करून दिला.
मास्टर दिननाथ यांच्या मृत्यूनंतर १९४२ मध्ये १३ वर्षांच्या वयात “नाचू या गडे, खेळू सारी मनी हौस भारी” हे सदाशिवराव नेवरेकरांनी बसवलेले गाणे वसंत जोगळेकरांच्या “किती हसाल” ह्या मराठी चित्रपटासाठी गायले.
लता मंगेशकर यांनी गायलेल्या गाण्या मध्ये या चित्रपटांचा समावेश आहे. – अनारकली, मुघल-ए-आझम अमर प्रेम, गाईड, आशा, प्रेम रोग, सत्यम शिवम सुंदरम इत्यादी. एकेकाळी ‘बरसात’, ‘नागिन’ आणि ‘पाकिजा’ यासारख्या चित्रपटांमध्ये चांगले प्रदर्शन केले.
